رویکردی روایت شناختی به داستان دو دنیا اثر گلی ترقی

Authors

الهام حدادی

abstract

رویکرد روایت شناختی1 در بررسی ساختار روایت های داستانی2، بستر و الگوی منظمی برای تحلیل مؤلفه های اصلی متن روایی، یعنی داستان3 و متن4 فراهم می کند. در این جستار، به تحلیل داستان دو دنیا از دیدگاه روایت شناختی پرداخته می شود و به فرض اولیه پژوهش در مورد امکان کاربرد عملی الگوی ساختاری روایت شناختی در روایت داستانی مدرن دو دنیا با بررسی مؤلفه های روایت شناسی در این داستان، پاسخ داده می شود. دلیل انتخاب داستان دو دنیا در بحث ژرف ساخت5، زمان6، مکان7 و کانونی شدگی8 در باب تضاد9 و تناقض میان مرگ و زندگی است. نتایج به دست آمده نشان می دهد رویکرد روایت شناختی با مؤلفه های خود که شامل مؤلفه های سطح داستان می شود؛ از قبیل عناصر زمانی: نظم10، تداوم11 و بسامد12؛ مکانی: مکان داستان و مکان متن؛ شخصیت پردازی13: مستقیم و غیرمستقیم (کنش14، گفتار15، وضعیت ظاهری16، محیط17 و قیاس اسامی18)؛ کانونی شدگی19: درونی، بیرونی و وجوه کانونی شدگی (وجه ادراکی، وجه روان شناختی و وجه ایدئولوژیکی)؛ روایتگری20: سطوح روایی (فراداستانی21 و زیرداستانی22)، لایه های روایی (درونی23 و بیرونی24)؛ بازنمایی گفتار و اندیشه25: نقالی26 و محاکات27 (خلاصه داستانی، خلاصه کمتر داستانی محض، بازگفت غیرمستقیم محتوا، سخن غیرمستقیم آزاد) می تواند تحلیلی ساختاری از تمام وجوه روایت داستان دو دنیا عرضه کند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

خوانشی بوم‌گرایانه از داستان کوتاه «درخت گلابی» نوشته‌ی گلی ترقی

«درخت گلابی»، داستانی که داریوش مهرجویی آن را به پرده‌ی سینما برد، از بهترین داستان‌های گُلی ترقی نویسنده‌ی تأثیرگذار معاصر ایرانی است. شخصیت اصلی داستان که خود را نویسنده و فیلسوف قلمداد می‌کند چهل سال را بی‌وقفه به فعالیت علمی‌ و سیاسی محض پرداخته و با این‌که شهرتی برای خود به دست آورده است، اکنون چشمه‌ی خلاقیت‌اش خشکیده و با حالتی سرخورده و نگران به باغ دماوند کودکی‌اش پناه آورده ‌تا، شاید در...

full text

نام‌گزینی در رمان‌ خواب زمستانی اثر گلی ترقی

رمان خواب زمستانی نوشتۀ گلی ترقّی از داستان‌های معاصر فارسی محسوب می‌شود که در آن نویسنده از نماد، اسطوره و کهن‌الگو بهره برده است. در خوانش هر داستانی ازجمله این داستان چرایی انتخاب نام برای شخصیت‌ها یا علّت استفاده از صفت، ضمیر و... به‌جای نام‌ها و یا دلیل بدون نام بودن شخصیت‌ها ذهن هر خواننده‌ای را درگیر می‌کند. هدف از این پژوهش نیز بررسی و تحلیل نام‌ شخصیت‌ها در داستان خواب زمستانی است. در پژ...

full text

نقد روان شناختی آثار گلی ترقی

علم روان شناسی از پدیده های شناخته شده و مورد نیاز قرن بیستم است، علمی است که بعد از جنگ-های جهانی اول و دوم، به جهانیان، به واسطه ی فشارهای روانی، معرفی شد، بنیان گذار این علم، فروید ، پدر علم روان کاوی است، تا قبل از قرن بیستم، روان شناسی به صورت یک علم مستقل شناخته نمی شد، بلکه بخشی از علم فلسفه به حساب می آمد و مفهوم آن با آنچه ما امروز می شناسیم، به طور کامل متفاوت بود، از آگاهی و هوشیاری ...

تحلیل کهن الگوییِ داستان جایی دیگر از گلی ترقی

تصاویر کهن الگویی میراث ناخودآگاه فردی و جمعی انسان در طول تاریخ است که در ادبیات از طریق ذهن خلاق و حساس هنرمندان به فعلیت می رسد. این مقاله بر آن است که رمان جایی دیگر اثر گلی ترقی را برمبنای نظریات یونگ بررسی کند. در این پژوهش، کهن الگوهای خود، آنیما و آنیموس، سفر، پیر خردمند، نقاب، سایه و سرانجام فرایند فردیت و تولد دوباره در داستان تحلیل می شود و مشخص می گردد که پیرنگ و نقش شخصیت های داس...

full text

بررسی شخصیت و شخصیت پردازی در داستان های کوتاه گلی ترقی

در هنر داستان‌نویسی شخصیت به‌عنوان یکی از اساسی‌ترین عناصر داستان معرفی شده است. نویسندگان برای آفرینش شخصیت‌های داستانی خود از شیوه‌های مستقیم و غیرمستقیم استفاده کرده‌اند که نمایش رفتارها در زیرمجموعه شخصیت‌پردازی غیرمستقیم، رفتارهای غیرکلامی را نیز دربر می‌گیرد.گلی ترقی از اولین بانوان داستان نویس در ایران است که توانست با خلق آثار خود، سبک و شیوۀ خاصش را در زمینۀ آثاری که مبتنی بر شخصیت پرد...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
فصلنامه نقد ادبی

Publisher: دانشگاه تربیت مدرس

ISSN 1735-000X

volume 2

issue شماره 5 2010

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023